CHP İstanbul Milletvekili Turan Aydoğan, okul çağındaki çocukların yaşadığı beslenme sorununu Meclis gündemine taşıdı.
Beslenme yetersizliği yaşayan okul çağındaki çocukların günümüz ekonomik koşullarında arttığını belirterek, yetersiz ve sağlıksız gıdaya erişimin derin yoksulluk içinde yaşayan çocukların bedensel, zihinsel ve duygusal gelişiminde büyük eksiklikleri çıkardığına dikkat çekti.
Konuyla ilgili araştırma önergesi veren Aydoğan, şu açıklamayı yaptı:
- CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo bu konuya kendini vakfetmiş çok değerli bir aktivist. Onun yaptığı çalışmalar bize bu konuda oluşan korkunç tabloyu net biçimde gösteriyor. Devletin bu konuda yapması gerekenleri bir bir anlatıyor Sayın Foggo. Ben de bu durumu TBMM gündemine taşıyıp sonuç almak adına adımlar atmaya gayret ediyorum. Sayın Genel Başkanımızın da sık sık vurguladığı gibi yatağına aç giren çocukların olmadığı bir ülke umuduyla yol yürüyoruz. Okullarda açlıktan bayılan çocukların olması utançtan başka nedir?
Aydoğan ve CHP’li diğer milletvekillerinin imzasıyla TBMM’ye sunulan önergede şunlar kaydedildi:
“KRONİK AÇLIK DEVAM ETTİKÇE ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ ORTAYA ÇIKMAKTA VE YAŞAM SÜRESİ KISALMAKTADIR”
- 2022-2023 eğitim öğretim yılı 12 Eylül’de başlamıştır. Enflasyon rakamları altında ezilen veliler için kayıt masrafı, okul kıyafetleri, kırtasiye masrafları nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşamaktadır. Geçen yıl her 4 çocuktan birinin okula aç gittiği; bu yıl ağırlaşan ekonomik zorluklar, enflasyon, her gün artan zamlar, geçimin zorlaşması nedeniyle bu sayı daha da artacağı uzmanlar tarafından vurgulanmaktadır. Hem dünyada hem Türkiye’de yetersiz beslenme ile ilgili son yapılan araştırmalar göstermiştir ki yetersiz ve sağlıksız gıdaya erişim derin yoksulluk içinde yaşayan çocukların bedensel, zihinsel ve duygusal gelişiminde büyük eksiklikleri ortaya çıkartıyor. Bu kronik açlık devam ettikçe öğrenme güçlüğü ortaya çıkmakta ve yaşam süresi kısalmaktadır. Uzmanların öneri evinde yeterli beslenemeyen çocuğun hiç değilse okulda sağlıklı beslenmeye ulaşması ve sosyal devletin bu sorumluluğu üstlenmesi şeklindedir.
“GIDA YOKSULLUĞU VE AÇLIK ÇEKEN ÇOCUKLARIN OKULA ODAKLANAMAYACAKLARI DA BİLİNMEKTEDİR”
- BM Yoksulluğu Azaltma Kılavuzu yeterli gıda hakkının yoksulluğu azaltmadaki önemini vurgulamakta ve yetersiz beslenmenin beyin hücrelerini geliştirmediğini, büyümeyi durdurduğunu ve hastalıkları yaydığını belirtmektedir. Ayrıca gıda yoksulluğu ve açlık çeken çocukların okula odaklanamayacakları da bilinmektedir. Bu nedenle bir an önce okullarda ücretsiz beslenme programları hemen hayata geçirilmek adına gerekli şartların oluşturulması ve uzmanların görüşlerinin alınması gerekmektedir.
- Sağlık Bakanlığı 2019-2023 Çocukluk Çağı Obezı·tesı·nı·n Önlenmesi· I·le I·lgı·lı· Eylem Planı’nda buna yer vermişti. Hazine ve Maliye Bakanlıgˆı, Milli Eğitim Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Sagˆlık Bakanlığı, Çalışma, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlıgˆı ve Belediyeler ortaklığında 2020 yılında sagˆlıkla büyümenin sağlanabilmesi için ‘Doğu ve Güneydoğu’da okul yemeği programının pilot/öncelikli uygulamasının yapılması, okul yemeği programının ülke genelinde yaygınlaştırılması’ hedeflenmiş fakat bu hedefe ulaşılamamıştır.
“YOKSULLUĞU VE ÇOCUKLARA DEVREDİLEN YOKSULLUĞU ÖNLEMENİN TEK YOLU TEMEL İHTİYAÇLARIN ÜCRETSİZ OLARAK OKULLARDA SAĞLANMASI GEREKMEKTEDİR”
- Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren Avrupa Sosyal Haklar Komitesi yayımladığı 2021 İnceleme Raporu’nda da ‘Yoksulluk ve sosyal dışlanmanın o¨lc¸u¨lmesi’ başlığı altında Türkiye’deki yoksulluk çalışmalarının 30. maddesine uygun olmadığı tespit edilmiştir. Raporda ayrıca Türkiye’nin sagˆlığın korunması ve en önemli sosyal haklardan biri olan ‘sosyal yardım hakkı ve yoksulluk ve sosyal dışlanmaya karşı korunma hakkı’ konusunda yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle yoksulluğu ve çocuklara devredilen yoksulluğu önlemenin tek yolu ‘yardımseverlik’ anlayışı dışında temel ihtiyaçların başta beslenme ve temiz su gibi ihtiyaçların bir an önce ücretsiz olarak okullarda sağlanması gerekmektedir. Bu bağlamda; bütün bu veriler ve analizler uzman görüşleri göz önüne alındığında Meclis çatısı altında bir araştırma komisyonu kurulması elzem olarak görülmektedir. Bu sebeple Anayasanın 98. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını arz ve teklif ederiz.
NEBATİ’YE SORU ÖNERGESİ
Aydoğan, aynı konuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi de verdi.
Aydoğan, okul yemeği programı hedefinin neden gerçekleşmediğini sordu.