Ek bütçe yapılması durumunda yapılacak harcamaların kalem kalem yazılması ve komisyonda tartışılması gerekirken, bu yöntemle toplu bir tutarın nasıl harcanacağına Erdoğan karar verebilecek.
Bütçe tahmininin üzerinde elde edilen gelir kadar tutarı ödenek olarak kullanma olanağı ile hükümetin üzerinde çalıştığı ayrı bir ek bütçe çıkarmasına gerek bırakmadı. Reuters’ta geçen haftalarda yer alan bir haberde kalıcı cari fazla hedefine odaklı hükümetin TL’de yaşanan değer kaybının ardından yapacağı ek harcamaların artması ve hükümetin de 2022 bütçesini genişletecek ek bütçeyi kısa sürede TBMM’ye sunması beklendiği belirtilmişti.
CHP’Lİ İSİMDEN AÇIKLAMA
CHP’li bir yetkili, milyarlarca liranın ek bütçe ile kullanılabileceğini, yapılan düzenleme ile bütçe hakkının TBMM’den alındığını belirterek, “Tamamen yasa yapma düzenine aykırı bir adım atıldı. Cumhurbaşkanı bunu kendi belirleyeceği tutarlarda kullanabilecek” diye konuştu.
Aynı yetkili, bütçe hakkının TBMM’den alınmasının anayasa aykırı olduğunu belirterek, “Düzenlemenin iptali için mutlaka Anayasa Mahkemesine başvuracağız” dedi.
Muhaletef partisi yetkilileri ve bazı yetkililerin verdiği bilgiye göre, Kasım ayı bütçe sonuçlarına göre şu ana kadar kullanılabilecek toplam tutar 300 milyar lira civarında bulunuyor.
BOTAŞ AÇIKLAMASI
AKP’li üst düzey yetkililer ise herhangi bir rakam telaffuz etmezken, 2021 yılı için ek bütçe gereği kalmayacağını, bu düzenlemeyle BOTAŞ’ın 50 milyar lirayı geçen borcunun silinmesi gibi bazı ihtiyaçların giderileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanlığı yetkilileri ise bu konuda herhangi bir değerlendirmede bulunmadı.
Düzenleme, asgari ücret kadar tutarın gelir vergisi dışında tutulmasını öngörün düzenlemenin 7. Maddesi ile getirilen ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na bir geçici madde ile sağlandı.
SÖZ KONUSU MADDENİN AYRINTILARI
Söz konusu madde, “2021 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nda yer alan genel bütçe gelir tahmini üzerinde gerçekleşen gelir kadar, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idarelerin bütçelerine ödenek eklemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir. İlgili kanunları gereğince genel bütçe gelirleri karşılığı yapılan ödenek eklemeleri bu tutardan düşülür” şeklinde düzenlendi.
Merkezi yönetim bütçesinde bu yıl için 1.1 trilyon lira gelir öngörülürken, Kasım ayı sonu itibariyle yaklaşık 1.4 milyar lira gelir elde edildi. Buna göre, Kasım ayı itibariyle elde edilen gelir 300 milyar lira dolayında bulunuyor. Aralık ayında elde edilecek gelir de bu tutara eklenebilecek.
USTU: “DOĞRU DEĞİL”
Reuters’a değerlendirmede bulunan İYİ Parti Grup Başkanvekili ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Erhan Usta, bütçe hakkının parlamentoda olduğunu, ödeneğin üzerinde harcama yapılacağı zaman 1990’larda olduğu gibi ek bütçe çıkarılması gerektiğini belirterek, “Cumhurbaşkanına torba bütçe ile yetki veriliyor. Müstakil bir kanun olmalı ve hangi harcamanın ne kadar ve nereye kullanılacağı belirlenmeli. Oysa son verilere göre 300 milyar lira bütün olarak Cumhurbaşkanı’nın kullanımı için veriliyor. Bu doğru bir düzenleme değil” dedi.
Hükümetin uzun süredir ek bütçe çıkarmadan ödenek üstü harcama yaptığını, 2020 yılında Sayıştay raporuna göre 94 milyar liranın harcandığını belirten Usta, “Verilere göre 300 milyar lira civarı gelir fazlası oluşacak… Gelir fazlası mutlaka harcanacak diye bir şey yok. Konjonktürün yardımcı olmadığı dönemlerde kullanılmak üzere bu gelirler tasarruf edilmeli. Bir defalık gelirlerle sürekli baza girecek harcamaların yapılmasından kaçınmak gerekir” dedi.
AKP’Lİ ÜST DÜZEY YETKİLİ: “300 milyar lira civarında bir tutar söz konusu”
Konuya yakın bir hükümet yetkilisi, “Bu yıl yeniden yapılandırma dahil bazı kalemlerden gelen tahsilatlar oldu. Şu ana kadar yaklaşık 300 milyar lira civarında bir tutar söz konusu” dedi.
AKP’li üst düzey bir yetkili, düzenlemenin tutarı hakkında bir bilgi vermeyerek, “Ek bütçe düzenlemesine bu yasa ile gerek kalmadı. Elde edilen gelir belirli kurallar dahilinde Cumhurbaşkaın tarafından ödenek olarak kullanılabilecek. Mesala 50 milyar liranın üzerindeki BOTAŞ borcu için. Buna benzer bazı konular daha var” dedi.