Covid-19’a neden olan SARS-COV-2 virüsünün aşının korumasından kaçmak için mutasyona uğradığı ve Delta, Omicron gibi varyantlar ürettiği artık biliniyor. Peki corona virüsüne karşı aşılar yeterli olacak mı? Uzmanlar olabileceklere karşı uyardı.
Tüm dünya hızla Covid-19’a karşı aşılanmaya devam ederken virüs de mutasyona uğrayarak insanların bağışıklık sistemlerini çökertmeye devam ediyor. 2021’in sonlarına doğru çıkan Omicron varyantı da şimdiye kadar en hızlı şekilde bulaşan tür olarak biliniyor. Hatırlatma dozuyla beraber üç kez aşılanan kişilerde bile 3 ya da 4 ay sonra koruma azaldığı için çoğu insan yeniden virüse duyarlı hale gelirken aşılama ile gelen bağışıklık da hastaneye yatışı ve ölüm oranını ciddi oranda düşürüyor.
Bilim insanı William A. Haseltine’in Los Angeles Times’ta yer alan yazısına göre ise Covid-19’a karşı ana kurtarıcı antikorlar değil, bağışıklık sisteminin bir başka parçası olan T hücreleri. Araştırmalar, virüse karşı insanlardaki uzun ömürlü T hücresi tepkimesinin oldukça yüksek bir koruma içerdiğini söylüyor.
T HÜCRELERİ OMİCRON’LA SAVAŞIYOR
“Gerçek kahraman” olarak lanse edilen T hücreleri, aşı mantığıyla, daha önce karşılarına çıkan bir virüsü hatırlayarak hızlı bir şekilde yok etmek için harekete geçiyorlar, enfekte olmuş hücreleri yok edip virüsün yaşam döngüsünü kısaltıyorlar.
Omicron’a kadar, tüm aşılar, tüm varyantlara karşı neredeyse T hücrelerinin tepkisini veriyordu. Ama virüsün mutasyona uğramasıyla antikorların etkisinden kaçabilmesi de mümkün oldu.
Bilim insanı Gaurav D. Gaiha ve ekibi; enfekte olmuş, aşılanmış ama hatırlatma dozunu olmamış kişilerde Covid-19’un Delta ve Omicron varyantlarıyla T hücresi tepkilerini inceleyen bir araştırma gerçekleştirdi. Aşılamadan sonra enfekte olan çoğu insanın, varyantların tümüne de güçlü ve dayanıklı bir bağışıklıkları olduğunu buldular.
HATIRLATMA DOZU ÖNEMLİ
Ancak bununla birlikte endişe verici bir durumu da keşfettiler. Aşılananların yaklaşık %20’sinin T hücreleri, Omicron varyantına karşı %50’den fazla bir düşüş gösterdi. Bu zayıf T hücre tepkileri cinsiyet veya yaş ile de ilişkili değildi.
Ekip, T hücrelerinin Omicron’a yanıt verememesinin, mutasyona uğramış peptitlerin tanınmamasından kaynaklanabileceğini düşünüyor. Bu nedenle bazı kalıtsal farklılıkları bulunan insanların vücutlarında Omicron varyantına karşı yeterli savunma olmadığı düşünülüyor. Bu kişilerin ciddi hastalıklara karşı daha az korumaya sahip olmaları da olası görünüyor.
Ama yine de umutlar tükenmiş değil. Düzenli olarak yapılacak hatırlatma dozuyla, vücuttaki T hücrelerinin Covid-19 ve varyantlarıyla savaşmaya devam edebilecekleri belirtiliyor.