Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, yaşam biçimi, uyku saati ve ortam şartlarının düzenlenmesini içeren ‘uyku hijyeni’ kurallarına uyumun sağlıklı uykunun temelini oluşturduğunu kaydetti.
UYKU FARKINDALIĞI OLUŞTURULMALI
Sağlıklı uykunun sağlıklı gelecek ve nesiller anlamına geldiğini anlatan Öztürk, uyku sağlığının önemine dikkati çekerek, uyku farkındalığının toplum genelinde artırılması gerektiğini vurguladı.
SAĞLIKLI UYKU ALDIĞIMIZI NASIL ANLARIZ?
Sağlıklı uykunun alınıp alınmadığının basit değerlendirmelerle anlaşılabileceğini belirten Öztürk, “Birey sabah kalktığında dinlenmiş kalkıyorsa ve gün içerisinde uykusu gelmiyorsa, o zaman o uyku için sağlıklı bir uyku diye düşünmeye başlayabiliriz.” dedi.
Öztürk, yorgun kalkma ve gün içinde uyuklamanın uyku sağlığı konusunda bir ikaz olarak algılanması ve uyku hijyeninin gözden geçirilmesi gerektiğini dile getirdi.
‘UYKU SAATLERİMİZLE ÇOK OYNAMAMALIYIZ’
Uyku hijyeni için öncelikle düzenli yatış ve kalkış saatine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Öztürk, şöyle devam etti:
“Uyku saatlerimizle çok oynamamalıyız. Hafta içi, hafta sonu ve tatillerde uyku düzenimiz olmalı, yatış ve kalkış saatimiz belli olmalı. Bu, kişinin ihtiyacına göre değişebilir, kimi insan akşam 10’da, kimisi 12’de yatabilir ancak hangisi benimsenmişse bu sürdürülmeli. Uyanıldığı zaman da yatakta vakit geçirilmemeli. Uyanınca kalkıp güne başlanmalı. Özellikle sabah kalktığımızda gözümüzden içeri parlak bir ışık girmesi önemli. Beynimizdeki biyolojik saatin günlük ayarı yapılmış olur. Beyne güne başlandı mesajı verilmeli. Sağlıklı uykunun temelini uyku hijyeni kurallarına uyum oluşturur.”
‘UYUMADAN ÖNCE FİZİKSEL AKTİVİTE YAPILMAMALI’
Öztürk, şunları kaydetti:
“Uyku saatine yaklaşırken özellikle son 2 saat içerisinde uykuya hazırlık yapılmalı. Uyumadan önce fiziksel aktivite yapılmamalı, son yarım saat içerisinde bir bitki çayı içilebilir ve kitap okunabilir. Daha sonra yatağa geçilir. Yattığımız odanın biraz serin olması lazım. İdeal bir yatak odası sıcaklığı 19-20 derece olmalı. Yani ince bir örtüyle rahat bir şekilde yatabilmeliyiz. Çok sıcak ya da çok soğuk olursa uyku kalitesini bozar. Bunun dışında ortam tam karanlık olmalı, gözümüze girecek ışık kaynağı olmamalı. Işık gözümüzden içeri girdiğinde uykuyu güçlendiren ve sağlamlaştıran hormon olan melatonin hormonunun salgılanmasını bloke eder. Bunun için yapacağımız şey ortamın karanlık olması.”
Öztürk, uyku süresinin kişiden kişiye ve yaşa göre değiştiğini belirterek, 7 saatten az uyulmaması gerektiğini dile getirdi.