Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 10 Kasım 1938’de ebediyete intikalinin ardından yurt genelinde düzenlenen ilk törenlere ait fotoğraflar, TBMM arşivinde özenle muhafaza ediliyor.
AA muhabirinin TBMM arşivinden derlediği belgelerde, Atatürk’ün vefatının ardından 15 Kasım’da yayımlanan ve yapılacak ilk 10 Kasım törenlerine ilişkin ayrıntıların yer aldığı kararname de bulunuyor.
Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Başbakan Celal Bayar ile bakanların imzasını taşıyan kararnamede, 21 Kasım 1938’de Ankara’da cenaze töreni düzenleneceği, bu kapsamda bu tarihte yurt genelinde resmi daireler, okullar ve eğlence yerlerinin kapanacağı belirtiliyor.
Kararnamede, bayrakların 21 Kasım’a kadar yarıya indirileceği, 21 Kasım’da ise il ve ilçe merkezlerinde “Atatürk’ün hatırasına ihtiram merasimi” yapılacağı ve Halkevlerinde Atatürk’ün hayatı hakkında söylevlerin düzenleneceği ifade ediliyor.
Belgeler arasında yurt genelindeki ilk 10 Kasım törenlerini yansıtan çok sayıda fotoğraf da yer alıyor.
Fotoğraflarda, Atatürk’ün vefatı sonrası vatandaşların yaşadığı derin üzüntü dikkati çekiyor.
Askeri ve siyasi dehasıyla Türk ve dünya tarihine adını altın harflerle yazdıran Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938’de 57 yaşındayken Dolmabahçe Sarayı’nda saat 09.05’te hayata gözlerini yumdu.
Atatürk’ün vefatı sadece Türkiye’de değil bütün dünyada büyük üzüntüyle karşılanırken, yabancı devlet adamları birçok açıklama yaptı ve mesaj yayımladı.
10 Kasım 1938’de Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini yuman Atatürk’ün naaşı, 16 Kasım’da Dolmabahçe Sarayı tören salonunda katafalka konuldu.
19 Kasım günü cenaze büyük bir kalabalık tarafından Yavuz Zırhlısı ile İzmit’e oradan da aynı günün akşamı tüm yurt gezilerinde kullandığı tren ile Ankara’ya uğurlandı.
20 Kasım’da Ankara’da devlet erkanı tarafından karşılanan cenaze, TBMM önünde katafalka konuldu. 21 Kasım 1938’de çok büyük bir cenaze töreni ile Ankara Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine konulan Atatürk’ün naaşı, ebedi istirahatgahı Anıtkabir’e taşındığı 10 Kasım 1953’e kadar burada kaldı.
