Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Gökhan Yazgı, Avrupa Konseyi himayesindeki ‘European Museum Forum’ tarafından düzenlenen ‘Avrupa Yılın Müzesi Ödülü 2022’ için Türkiye’den 3 müzenin finale kaldığını açıkladı.
Yazgı, 2018’de ziyarete açılan Göbeklitepe Örenyeri, 2019’da ziyarete açılan Van Müzesi ile 2020’de ziyarete açılan Tunceli Müzesi’nin finale kalan 3 müze olduğunu söyledi.
Finale kalan müzelerle ilgili süreçte, sunumlar ve ilgili çalışmaların sürdürüldüğü kaydedildi.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Müzeler Daire Başkanı Bülent Gönültaş, ‘Avrupa Yılın Müzesi Ödülü’nün her yıl verilen bir ödül olduğunu ve 2022 ödülü için Türkiye’den Göbeklitepe Örenyeri, Van ve Tunceli müzeleri için yaz aylarında başvuru yapıldığını söyledi.
Gönültaş, Avrupa’nın diğer müzelerinin başvurduğu ödül için ‘European Museum Forum’da 3 yetkilinin Ağustos-Eylül aylarında müzeyi ziyaret ettiğini anlattı:
“Kendi prosedürlerine göre tespit ve gözlemlerini yapıp döndüler. Kasım ayı sonlarına doğru başvuru yapan müzelerin kriterleri karşılayıp karşılamadığına dair toplantılar sonunda karşıladıkları belirlenen müzeler finale kaldı. Bizim üç müzemiz de finale kaldı. Henüz resmi açıklama yapılmadı ama edindiğimiz bilgiye göre Avrupa genelinde 60 dolayında müzenin finale kaldığını biliyoruz.”
FİNAL MAYIS AYINDA ESTONYA’DA
Finale kalan Göbeklitepe, Van ve Tunceli müzeleri için gelecek yıl 4-7 Mayıs’ta Estonya’da düzenlenecek törende sunum yapacaklarını açıkladı.
Gönültaş, “Finale kalan bütün müzeler burada sunumlarını yapacak ve orada karara bağlanacak. Burada temel ödül ‘Yılın Müzesi Ödülü’. Ayrıca 8 branşta daha alt kategorilerde ödüller veriliyor” dedi.
TÜRKİYE’DEN İKİ MÜZE KAZANMIŞTI
Türkiye’den daha önce ‘Avrupa Yılın Müzesi Ödülü’nü 1977’de Anadolu Medeniyetleri Müzesi, 2014 yılında ise Masumiyet Müzesi kazanmıştı.
Alt kategorilerde ise Troya Müzesi, Antalya Müzesi, Eskişehir Odunpazarı Modern Müze ve Bayburt Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’nin de bulunduğu 8 müze ödül kazandı.
2022’NİN ADAY MÜZELERİ
Göbeklitepe: Şanlıurfa’da tarihin sıfır noktası olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Miras Listesi’nde de yer alan Göbeklitepe Örenyeri, Örencik Mahallesi yakınlarında bulunuyor. İlk kez 1963’te İstanbul ve Chicago üniversitelerinden araştırmacıların yüzey çalışmaları sırasında fark edilen ören yerindeki kazılar 50 yılı aşkın süredir devam ediyor. Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Şanlıurfa Müzesi’nce 1995’ten beri ortaklaşa yürütülen çalışmalarda, Neolitik döneme ait boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40-60 ton ağarlığında dikili taşlar bulundu. Kazılarda, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli gün yüzüne çıkarıldı.
Van Müzesi: 1932’de yapılan bir depo binası Van müzesinin ilk temelini oluşturuyor. Bölgede çok sayıda bulunan Urartu çivi yazılı zafer stelleri ile Akkoyunlu ve Karakoyunlulara ait koç ve koyun şeklindeki mezar taşları bulundukları yerlerden toplanarak söz konusu depo binasında korunuyor. 2019 ‘da modern müzecilik anlayışı ile 13 bin metrekarelik bir alana inşa edilen yeni müze binasında 23 sergi holü bulunuyor. Müzede, Urartular, Roma, Bizans, Selçuklu, Akkoyunlu ve Karakoyunlu ile Osmanlı dönemlerine ait eserler, sikkeler ve Van halk kültürüne ışık tutan etnografik eserler sergileniyor. Sergilenen önemli eserler arasında Urartu dönemi bilezik ve pazubentler, adak levhası, çivi yazılı boncuk, küpeler var.
Tunceli Müzesi: 1935-1937 yılları arasında askeri kışla olarak inşa edilen, Erken Cumhuriyet Dönemi özelliğine sahip bina, 2020’de ziyarete açıldı. 5 bin 500 metrekarelik bir alan üzerinde kurulu olan kare formlu müze, 5 bin 800 metrekare kapalı alana sahip. Alman mimari tarzında yapılan yapıda bin 800 metrekare büyüklüğe sahip avlusu, konser, tiyatro, konuşma vb. etkinliklerin düzenleneceği bir alan bulunuyor. Avluda 20 taş eser sergileniyor. Arkeolojik eser teşhirinde bu yörede çıkarılmış paleolitik dönemden Türk- İslam dönemine ait toplam 340 eser yer alıyor. Sikke eser teşhir salonunda Grek döneminden Osmanlı dönemine ait toplam 158 sikke sergileniyor. Etnografya eser teşhirinde Tunceli yöresinin geleneksel yaşamına ait 195 parça var..- İnanç bölümünde Alevilik ile ilgili bilgi panoları ve Alevilik ritüellerini temsilen figürler bulunuyor. Cumhuriyet dönemi salonunda ise tapu senetlerinden muhtar mühürlüklerine kadar o dönemi yansıtan çeşitli eserler sergileniyor.