Türkiye İmalat PMI, son 10 yılın en düşük değerinde

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI anketinin mart 2022 dönemi sonuçları açıklandı.

Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, şubat ayında 50,4 olan manşet PMI martta 49,4’e geriledi. Böylece endeks son 10 ayda ilk kez eşik değer 50,0’ın altında kaydedildi.

“SAVAŞ TALEPLERİ BASKILADI, FİYAT ARTIŞLARI ALICILARI CAYDIRDI”

İSO’nun Türkiye İmalat PMI sonuçlarına ilişkin açıklaması şöyle:

“Ukrayna’daki savaş müşteri talebini baskılayan unsurlardan biri olurken, fiyat artışları da alıcıları caydırarak üretimi olumsuz etkiledi. Ukrayna’nın işgali, ihracat talebindeki artışın da ivme kaybetmesine yol açtı. İstihdam artışı da yavaşlayarak 22 aydır süregelen genişleme döneminin en düşük oranında kaydedildi.”

“SAVAŞ MEVCUT ZORLUKLARI ARTIRIYOR”

“İSO Türkiye Sektörel PMI mart ayı raporu da bazı imalat sanayi sektörlerinde zorlu faaliyet koşullarının devam ettiğini ve Ukrayna’daki savaşın mevcut zorlukları artırdığını gösterdi. Sektörlerin büyük bölümünde üretim ve yeni siparişler yavaşladı, tedarik zinciri aksamaları ve enflasyonist baskılar genel olarak yüksek düzeyde kaldı. Üretimde en belirgin yavaşlama metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşanırken üretimini artıran iki sektör giyim ve deri ürünleri ile kara ve deniz taşıtları oldu.”

“22 AYDIR SÜREGELEN GENİŞLEME DÖNEMİNİN EN DÜŞÜK SEVİYESİ”

“Martta yavaşlama eğilimi üretimde 4, yeni siparişlerde ise 6 aya ulaştı. Her 2 alt endekste de yavaşlamalar şubat ayı ile kıyaslandığında daha belirgin gerçekleşti. Ukrayna’daki savaş müşteri talebini baskılayan unsurlardan biri olurken, fiyat artışları da alıcıları caydırarak üretimi olumsuz etkiledi. Toplam yeni siparişlerdeki yavaşlamaya karşın, uluslararası talepte gözlenen iyileşme yurt dışından alınan yeni siparişlerin artmaya devam etmesini sağladı. Ancak Ukrayna’nın işgali bu alanı da olumsuz etkiledi ve ihracat talebindeki artışın ivme kaybetmesine yol açtı. Martta istihdam artışı da yavaşlayarak 22 aydır süregelen genişleme döneminin en düşük oranında kaydedildi.”

“TL’DEKİ DEĞER KAYBI HAM MADDE FİYATLARINI YÜKSELTTİ”

“Türk lirasındaki değer kaybı ve Ukrayna’daki savaş, ham madde fiyatlarının yükselmesinde etkili oldu. Girdi maliyetleri enflasyonu son beş ayın en düşük seviyesine gerilemekle birlikte yüksek seviyelerini korudu. Ankete katılan bazı firmalar petrol fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekti.”

“NİHAİ ÜRÜN FİYATLARI ENFLASYONU HIZLANDI”

“Girdi maliyetlerindeki artışın müşterilere yansıtılmasına bağlı olarak nihai ürün fiyatları enflasyonu hızlandı ve anket geçmişinin en yüksek düzeylerinden birinde kaydedildi. Malzeme teminindeki zorluklar, Ukrayna’daki savaş ve fiyat yükselişlerine bağlı olarak tedarikçilerin teslimat süreleri artmaya devam etti. Ayrıca tedarikçi performansındaki bozulma son 3 ayın en belirgin düzeyine çıktı.”

“SATIN ALMA FAALİYETLERİ MAYIS 2020’DEN BU YANA EN HIZLI DÜŞÜŞÜ SERGİLEDİ”

“Yeni siparişler ve üretim gereksinimlerindeki düşüşe bağlı olarak firmaların satın alma faaliyetleri Mayıs 2020’den bu yana en hızlı düşüşü sergiledi. Kapasite üzerinde baskı olmaması, imalatçıların birikmiş işlerini yaklaşık bir yılın en yüksek oranında azaltmalarına imkân sağladı.”

“EN BELİRGİN YAVAŞLAMA METALİK OLMAYAN MİNERAL ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE”

“Mart ayında takip edilen 10 sektörün 8’inde üretim ivme kaybederken en belirgin yavaşlama metalik olmayan mineral ürünler sektöründe oldu. Yüksek enflasyonist baskıların etkisiyle yeni siparişlerde de en sert ivme kaybı bu sektörde yaşandı. Yavaşlamanın daha gözle görülür hale geldiği gıda ürünlerinde de mayıs 2020’den beri en keskin düşüş gözlendi.”

“KARA VE DENİZ TAŞITLARINDA SON 7 AYIN İLK ÜRETİM ARTIŞI KAYDEDİLDİ”

“Üretimini artıran 2 sektör giyim ve deri ürünleri ile kara ve deniz taşıtları oldu. Birikmiş işlerdeki artışa bağlı olarak kara ve deniz taşıtlarında son 7 ayın ilk üretim artışı gerçekleşti. Mart ayında yeni siparişleri artan tek sektör, son 3 aydır iyileşme eğilimi gösteren kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri oldu. Kalan 9 sektörün tümünde yeni siparişler yavaşlarken 3’ünde yeni ihracat siparişleri artış gösterdi.”

“İSTİHDAMDA EN BELİRGİN AZALMA TEKSTİL SEKTÖRÜNDE GÖRÜLDÜ”

“İmalat sektörü açısından olumlu gelişmelerin yoğunlaştığı alan yine istihdam oldu ve 10 sektörün 7’sinde çalışan sayıları arttı. En hızlı artış makine ve metal ürünleri sektöründe kaydedildi. İstihdamını azaltan 3 sektör içerisinde en belirgin düşüş tekstil sektöründe yaşandı. 10 sektörün tamamında tedarikçilerin teslimat süreleri arttı. Ancak tedarikçi performansındaki bozulmanın boyutu sektörler arasında belirgin farklılık gösterdi. Teslim sürelerindeki en yüksek artış yine elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe yaşanırken en düşük oranlı artış ise tekstil sektöründe gerçekleşti.”

“ELEKTRONİK ÜRÜNLER GİRDİ MALİYETLERİ EN HIZLA ARTAN SEKTÖR”

“Elektrikli ve elektronik ürünler, tedarik zincirlerinde yaşanan ciddi aksamalara bağlı olarak girdi maliyetleri enflasyonunun en hızlı arttığı sektör oldu. En düşük enflasyon ise son yedi ayın en zayıf artışı ile tekstil sektöründe kaydedildi. Tekstil ürünleri aynı zamanda nihai ürün fiyatları enflasyonunun da en düşük oranda gerçekleştiği sektör oldu. Satış fiyatlarındaki en keskin artış ise ana metal sektöründe ölçüldü.”

S&P Global Ekonomi Direktörü Andrew Harker, İSO Türkiye İmalat PMI verilerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Türk imalatçılarının halihazırda karşı karşıya oldukları zorluklara yenilerini ekledi ve bu durum mart ayında sektörü çeşitli yönlerden etkiledi. Zaten kırılgan seyretmekte olan talep savaşın yol açtığı belirsizlik nedeniyle daha da zayıflarken enflasyonist baskılar güçlendi ve tedarik zincirlerindeki aksamalar daha belirgin hale geldi” dedi.